دستگاه الکترود pH متر یک ابزار دقیق و پرکاربرد است که برای اندازهگیری میزان اسیدیته یا قلیایی بودن یک محلول استفاده میشود. این دستگاه از الکترودها به عنوان حسگر استفاده میکند که با محلول در تماس قرار میگیرند و بر اساس غلظت یونهای هیدروژن (H⁺) در محلول، ولتاژی تولید میکنند. سپس این ولتاژ توسط دستگاه به مقدار pH تبدیل و نمایش داده میشود.
اجزای اصلی دستگاه الکترود pH متر
- الکترود شیشهای (Glass Electrode):
- این الکترود از یک لایه نازک شیشهای ساخته شده که به یونهای هیدروژن (H⁺) حساس است.
- شیشه استفادهشده در این الکترود بهطور خاصی طراحی شده تا فقط به یونهای H⁺ واکنش نشان دهد.
- وقتی الکترود در محلول قرار میگیرد، یک ولتاژ متناسب با غلظت H⁺ ایجاد میکند.
- الکترود مرجع (Reference Electrode):
- این الکترود یک ولتاژ ثابت و معین را فراهم میکند که به عنوان مرجع برای محاسبات استفاده میشود.
- معمولاً از یک محلول مانند KCl (کلرید پتاسیم) و یک الکترود غیرقابل اکسایش (مانند نقره یا مفرغ) استفاده میشود.
- الکترود مرجع باید همیشه در تماس با محلول الکترولیت باشد تا عملکرد صحیح داشته باشد.
- الکترولیت (Electrolyte):
- یک محلول که بین دو الکترود قرار دارد و به انتقال الکترونها کمک میکند.
- این محلول معمولاً از KCl تشکیل شده است و به عنوان یک پل بین الکترود شیشهای و الکترود مرجع عمل میکند.
- دستگاه اندازهگیری (pH Meter):
- این بخش ولتاژهای تولیدشده توسط الکترودها را دریافت کرده، آنها را تحلیل میکند و مقدار pH را محاسبه و نمایش میدهد.
- دستگاه معمولاً دارای یک صفحه نمایش دیجیتال است که مقدار pH را به صورت عددی نشان میدهد.
چگونگی کار دستگاه الکترود pH متر
- تماس الکترود با محلول:
- الکترود شیشهای در محلول قرار میگیرد و به یونهای H⁺ حساسیت نشان میدهد.
- تولید ولتاژ:
- الکترود شیشهای یک ولتاژ متناسب با غلظت H⁺ ایجاد میکند.
- مقایسه ولتاژها:
- دستگاه تفاوت ولتاژ بین الکترود شیشهای و الکترود مرجع را اندازهگیری میکند.
- محاسبه و نمایش pH:
- دستگاه این تفاوت ولتاژ را به مقدار pH تبدیل کرده و آن را روی صفحه نمایش نشان میدهد.
کالیبراسیون دستگاه
- چرا کالیبراسیون مهم است؟
دستگاه pH متر برای اندازهگیری دقیق نیاز به کالیبراسیون دارد. بدون کالیبراسیون، اندازهگیریها ممکن است نادرست باشند. -
چگونگی کالیبراسیون:
- از محلولهای بافر با pH های معین (مانند pH 4، 7 و 10) استفاده میشود.
- الکترودها را در محلول بافر قرار داده و دستگاه را تنظیم میکنند.
- این فرآیند تضمین میکند که دستگاه به درستی ولتاژها را تشخیص دهد و pH را محاسبه کند.
هیچ نقد و بررسی وجود ندارد.