بیورت چیست؟ بیورت یکی از معرف‌های شیمیایی مهم در آزمایشگاه‌های زیست‌شناسی و شیمی است که برای تشخیص پروتئین‌ها استفاده می‌شود. از این معرف در آزمایشگاه‌های آموزشی، تحقیقاتی و صنایع غذایی برای بررسی وجود و میزان پروتئین‌ها بهره می‌برند. در این مقاله، روش‌های انجام آزمایش، کاربردها، نکات ایمنی و تصاویر پیشنهادی مرحله‌ای توضیح داده شده است.
ماده بیورت سیگما ( biuredt سیگما آلدریچ) در وبسایت کیان شیمی فردوس موجود می‌باشد، برای خرید این محصول می‌توانید از طریق فروشگاه اقدام به خرید نمایید.
بیورت چیست و ترکیب شیمیایی آن
بیورت در اصل یک محلول شیمیایی قلیایی است که از ترکیب دو ماده اصلی ساخته می‌شود:
- سولفات مس (CuSO₄): منبع یون مس دو ظرفیتی (Cu²⁺)
- هیدروکسید سدیم (NaOH): ایجاد محیط قلیایی لازم برای واکنش
این محلول به رنگ آبی روشن است و در حضور پروتئین‌ها تغییر رنگ داده و به رنگ بنفش یا ارغوانی درمی‌آید.
اصول عملکرد آزمایش بیورت
- یون‌های Cu²⁺ با پیوندهای پپتیدی ترکیب می‌شوند
- کمپلکس هگزا آمنی مس تشکیل می‌شود
- تغییر رنگ محلول از آبی به بنفش/ارغوانی رخ می‌دهد
- شدت رنگ با مقدار پروتئین موجود نسبت مستقیم دارد
بیورت تنها پروتئین‌ها را شناسایی می‌کند و سایر مواد مانند قند و چربی واکنشی با آن نمی‌دهند.
کاربردهای آزمایش بیورت
۱. شناسایی پروتئین‌ها
نمونه‌های رایج برای شناسایی پروتئین با بیورت شامل:
- سفیده تخم‌مرغ
- شیر و فرآورده‌های لبنی
- سرم خون
۲. سنجش نیمه‌کمی پروتئین‌ها
با استفاده از کالیبراسیون و مقایسه با استانداردهای شناخته شده، می‌توان میزان تقریبی پروتئین موجود در نمونه‌ها را تعیین کرد.
۳. آزمایش‌های زیست‌شناسی و بیوشیمی
- تعیین میزان پروتئین استخراج شده از سلول‌ها
- کنترل کیفیت محصولات غذایی و دارویی
- تحقیق در زمینه ترکیبات پروتئینی
۴. آموزش و آزمایشگاه‌های درسی
آزمایش بیورت یکی از ابزارهای استاندارد آموزشی برای آشنایی دانشجویان با واکنش‌های شیمیایی پروتئین‌ها است.
مواد و تجهیزات لازم
- محلول بیورت (CuSO₄ + NaOH)
- نمونه پروتئینی (سفیده تخم‌مرغ، شیر، محلول پروتئین BSA)
- لوله آزمایش
- میله شیشه‌ای برای هم زدن
روش انجام آزمایش بیورت مرحله به مرحله
- آماده‌سازی نمونه: ۲ تا ۵ میلی‌لیتر از نمونه پروتئینی در لوله آزمایش بریزید.
- اضافه کردن محلول بیورت: به هر میلی‌لیتر نمونه، ۲ میلی‌لیتر محلول بیورت اضافه کنید.
- هم زدن آرام: محلول را با میله شیشه‌ای آرام هم بزنید تا واکنش کامل شود.
- مشاهده تغییر رنگ: رنگ آبی به بنفش/ارغوانی تغییر می‌کند → پروتئین وجود دارد.
انواع نمونه‌های قابل استفاده
- سفیده تخم‌مرغ: نمونه آموزشی کلاسیک
- شیر و فرآورده‌های لبنی: بررسی میزان پروتئین غذایی
- سرم و پلاسمای خون: تحقیقات بیوشیمی
- محلول پروتئین خالص (BSA): آزمایش‌های دقیق تحقیقاتی
نکات ایمنی
- استفاده از دستکش و عینک آزمایشگاهی
- اجتناب از خوردن یا تماس مستقیم با محلول
- شستشو فوری در صورت تماس با پوست یا چشم
- نگهداری دور از کودکان و حیوانات
مقایسه با سایر روش‌ها
| روش تشخیص پروتئین | دقت | سهولت انجام | نوع نمونه |
|---|---|---|---|
| بیورت | متوسط | آسان | محلول‌های پروتئینی |
| Lowry | بالا | متوسط | نمونه‌های خالص یا پیچیده |
| Bradford | بالا | سریع | نمونه‌های آبی و خاکستری |
| UV Absorbance | بالا | سریع | نمونه‌های شفاف و خالص |
نکات پیشرفته برای آزمایش‌های تحقیقاتی
- استفاده از استاندارد BSA برای سنجش دقیق پروتئین
- تکرار آزمایش حداقل سه بار برای افزایش دقت
- اندازه‌گیری با اسپکتروفوتومتر (طول موج ۵۵۰–۵۷۰ نانومتر)
جمع‌بندی و نتیجه‌گیری
آزمایش بیورت یک روش ساده، کم‌هزینه و موثر برای تشخیص پروتئین‌ها است که در آموزش، تحقیقات و صنایع غذایی کاربرد گسترده دارد. با رعایت نکات ایمنی و دقت در مراحل آزمایش، می‌توان نتایج قابل اعتماد و دقیق به دست آورد.